Onder voorbehoud

Om te meten in welke mate de zonneboiler ons gas bespaart ben ik de meterstand gaan bijhouden sinds 1 juli 2009. Het is nu 2012 en dus zou de balans opgemaakt kunnen worden. Toch blijkt dat allerminst eenvoudig. Er zijn heel veel zaken die het gasverbruik beïnvloeden en die allemaal meegenomen moeten worden in de berekening. Het belangrijkste daarbij is de verschil in buitentemperatuur; een strenge of een zachte winter maakt enorm uit voor je gasverbruik. Daarom hanteerd het CPB het begrip "Graaddagen" en "Gewogen graaddagen".

Graaddagen

Het aantal graaddagen per dag is het verschil tussen de temperatuur in huis en de gemiddelde buitentemperatuur op die dag, maar alleen als de gemiddelde etmaaltemperatuur lager was dan 18 graden. Over het hele jaar worden deze opgeteld en dat geeft het aantal graaddagen per jaar. Dus een gemiddelde van -3 graden op een hele dag levert 21 graaddagen op (18 - -3). Dan is er ook nog het begrip "Gewogen graaddagen", die rekening houdt met het feit dat bij lagere temperaturen een groter warmteverlies is en dus relatief meer gas nodig is. Hoe hoger het aantal graaddagen, hoe kouder het jaar was en dus hoe meer gas er verbruikt zal zijn.

Overige factoren

Maar er zijn nog meer factoren die eigenlijk meegenomen moeten worden in de berekening:

• We hebben nu een hot-fill voor de wasmachine. Daardoor verbuiken we (in de winter) gas ipv stroom. Het gasverbruik ligt daardoor hoger, het stroomverbruik echter aanzienlijk lager.
• Voor een gemiddeld huishouden geldt dat 78% van de gasrekening ten behoeve van verwarming is. Wij zijn echter geen gemiddeld gezin (wie wel?). Aan de ene kant zal dat percentage hoger zijn omdat we maar met 3 personen zijn, op inductie koken en een relatief groot 2 onder 1 kap hebben. Aan de andere kant zal het percentage lager zijn omdat ons huis relatief goed geisoleerd is. Wat het daadwerkelijke percentage is is moeilijk te zeggen, maar het zal in die buurt zijn.
• De periodes waarover ik reken zijn niet gelijk in lengte; de eerste periode is 6 weken korter. Dit was in de maand juli en augustus, het gaat dus alleen om warmwaterverbruik. Wel is het dus juist een maand waarin het verschil met/zonder zonneboiler aanzienlijk zou moeten zijn.
• In februari 2011 werd onze zoon geboren. Ons (warm) waterverbruik is sindsdien aanmerkelijk toegenomen. Daarmee is het verbruik gestegen.
• We zijn allebei sinds februari 2011 minder gaan werken en zijn dus veel vaker thuis. En dus staat de verwarming aanmerkelijk vaker aan.

Hiermee is het duidelijk dat een objectieve vergelijking in feite onmogelijk is. Er zijn teveel overige factoren die invloed hebben op het energieverbruik. Hoe hoog het verbruik zou zijn geweest zonder zonneboiler; het blijft gokwerk.

De pragmatisch aanpak

Omdat er zoveel externe factoren invloed hebben op het gasverbruik is het in feite onmogelijk om objectief te bepalen wat de zonneboiler bespaard. Je zou dan eigenlijk een meter op de zonneboiler moeten zetten die dit voor je bijhoudt. Wel valt er wat te zeggen als we ons verbruik afzetten tegen het landelijk gemiddelde. Voor een 2 onder 1 kap was dat in 2011 1858 m3. Wij verstookten in dat jaar 1255 m3, waarmee we ruim 600 kuub onder het landelijk gemiddelde zitten (of een derde). Dat klinkt in ieder geval goed.

Volgens wikipedia maar ook vele andere bronnen bespaar je met een zonneboiler de helft van het gasverbruik ten behoeve van warm tapwater. Dat klinkt heel aannemelijk; in de zomer staat de verwarming niet aan maar is ons gasverbruik ook nagenoeg 0; de zonneboiler draait dan op volle toeren. Als we daar nu eens vanuit gaan en ook van het feit dat tapwater 22% van het gasverbruik voor zijn rekening neemt, dan hebben wij in 2011 zo'n 155 kuub bespaart. Dit komt ook redelijk overeen met de berekeningen die ik over die jaren gedaan heb.

Er zijn echter twee dingen die we mee moeten nemen: reductie in het gasverbruik maar ook reductie in het stroomverbruik door de Hot-Fill. Voor wat betreft de Hot-Fill; een wasbeurt kost ons nu 350 Wh ipv 780 Wh, een reductie van 430 Wh per wasbeurt. We wassen ongeveer 156 maal per jaar, dus dat scheelt 67 KwH op jaarbasis. Op jaarbasis besparen we dus zo'n 155 kuub Gas en 67 KwH stroom. Met de huidige prijzen in 2012 (62 eurocent voor een kuub gas en 22 eurocent voor een KwH stroom) is dat 155*0.62+67*0.22=111 euro.

De zonneboiler bespaart ons dus dit jaar 111 euro per jaar op de energierekening. Om de geïnvesteerde 2860 euro (zonneboiler, hot-fill en montage) terug te verdienen zijn we dan dus 26 jaar bezig.

Wikipedia komt met een aanmerkelijk positievere berekening. Zij houden het op een gemiddelde besparing van 200 euro per jaar, daarmee zouden we het in zo'n 13 jaar terugverdiend hebben.

De Conclusie

De conclusie? In ons geval verdiend een zonneboiler zich ergens terug tussen zo'n 13 en 24 jaar (met Hot-Fill). Dat is lang, langer dan diverse verkopers je voorspiegelen. Aan de andere kant; naarmate de energieprijzen stijgen en de winters steeds zachter worden door de klimaatverandering zullen we steeds meer profiteren. Ook met de geplande gezinsuitbreiding zal het voordeel alleen maar toenemen; hoe meer warm water verbruikt wordt hoe groter het voordeel. In ieder geval draagt de zonneboiler bij aan het mondiale energie en klimaat probleem.