De zonneboiler

Sinds 23 juni 2009 staat er op onze dakkapel een zonnecollector. De zonnecollector is aangesloten op een boiler en levert ons warm water, zonder dat daarbij de CV ketel nog gas hoeft te verstoken. Met een zonneboiler zouden we het gasverbruik voor wat betreft het warmwaterverbruik met ruim (50%-60%) moeten kunnen verminderen. Volgens de installateur zou de aanschaf in zo'n 7 jaar terugverdiend moeten zijn. Dat lijkt wel heel erg optimisctisch, de meeste bronnen hebben het over zo'n 15 jaar. Dus dat moet natuurlijk even nagerekend worden...

Resultaat 2010

Sinds 12 juli 2009 heb ik de energiestanden opgemeten, en dus kon op 1 juli 2010 de balans opgemaakt worden. Hier staat de uitslag.

Hoe werkt een zonneboiler?

Het principe is bijzonder eenvoudig. Leg in de zomer maar eens een waterpistool of gevulde tuinslang een kwartiertje in de zon. Binnen mum van tijd heb je warm water. En dat komt niet door de buitentemperatuur, want het water wordt veel heter dan dat. Op de foto linksonder staat een Chinese man die voor zijn moeder een zonneboiler gemaakt heeft, met 66 bierflesjes! Dat toont maar weer eens aan hoe eenvoudig het is om water te verwarmen.

Het principe van een zonneboiler is niet anders. Hij bestaat uit twee delen; zonnecollectoren en een boiler van 100 liter. Leidingen lopen door de zonnecollectoren (geen zonnepanelen!) en boiler en vormen een gesloten systeem; het water wat daar in zit blijft er in. Het water circuleert door de collectoren en wordt door de zon opgewarmd. In de boiler bevindt zich een "warmtewisselaar", ofwel; daar wordt de warmte van dat warme water overgebracht op het koude water in de boiler. De boiler is in verdeeld in een x aantal delen, zodat er altijd een deel is met echt heet water.

De boiler is vervolgens aangesloten op een CV ketel met NZ keurmerk (Naverwarming Zonneboilers). De CV ketel krijgt heet water binnen en verwarmt alleen na indien nodig. In de zomer is dat niet nodig, in de winter wel. Het is nu zomer en heb gemerkt dat het geen enkel probleem is 's ochtends warm te douchen terwijl de CV ketel helemaal uit staat, de temperatuur van het water in de zonneboiler was 's ochtends al 80 graden!

Onze keus

Omdat wij eerder al een Remeha Quinta 28c HR CV ketel hadden aangeschaft, was de logische keus de Remeha Zenta. Op het plaatje links staat rechts van de wasmachine de boiler en daarnaast hangt de CV ketel. De collectoren staan op het platte dak van de dakkapel.

Op de zonneboiler valt niet veel aan te merken. Hij doet zijn werk en doet dat goed. Op zonnige dagen zoals nu is het gasverbruik nihil. Toch verbruikt de CV ketel dus nog altijd gas, terwijl dat niet nodig is. Dit komt omdat de ketel wel nog direct aanspringt zodra er warmwatervraag is. Vervolgens komt hij erachter dat opwarmen niet nodig is en blijft werkeloos toekijken. Dit verbruik is echter nihil, nog geen 0,15 m3 per dag en dat valt in het niet bij het verbruik nodig voor de verwarming.

Dit "sluipverbruik" kan verder gereduceerd worden door een extra kastje tussen de boiler en ketel te plaatsen; de Remeha Gateway. Met dit kastje wordt het ook mogelijk de temperatuur van het water in de boiler af te lezen op de kamerthermostaat en allerlei uitgebreide statistieken op te vragen. Zelfs is het daarmee mogelijk, ja nu wordt het futuristisch, om de CV ketel op te bellen met je mobiel en de verwarming vast aan te zetten! Het moet toch niet gekker worden! Dit kastje kost rond de 130 euro en is wellicht de volgende aanschaf.

Een klein minpuntje aan de Remeha Zenta is de meter die aangeeft wat de temperatuur van het water in de boiler is. Dit wordt middels 5 LED lampjes aangegeven, waarbij 5 de maximale temperatuur is zoals op de foto links. Maar ja, 5 lampjes, welke temperatuur hoort daar dan bij? De handleiding zegt daar niets over, op internet is het niet te vinden en een mail naar Remeha bleef lang onbeantwoord. Uiteindelijk sprak ik een monteur van Remeha, maar het antwoord was in feite dat het niets zegt over de temperatuur maar alles over de 'cpaciteit'. Toen ik ophing besefte dat ik nu eigenlijk nog niets wijzer was geworden...

En nog meer voordelen...

CV ketel kan uit in de zomer?

Ik heb het nog niet echt aangedurfd, maar in theorie kan de CV ketel in de zomermaanden helemaal uit. Want ook een CV ketel verbruikt toch nog wel wat stroom. Dit is natuurlijk alleen in de zomer een optie, en je moet oppassen voor legionella. Legionella kan groeien in water tussen 25 en 55 graden. Zolang het water in de boiler dus boven de 55 graden blijft (of regelmatig komt) is er dus geen probleem. In de zomer, zo is gebleken, is dat zeker geen probleem.

Grootste deel energierekening is gas

Als je naar je energierekening kijkt dan zul je zien dat gas het grootste deel van de rekening voor zijn rekening neemt. Daar valt dus ook de meeste besparing te halen.

Nog een voordeel: Hot fill

Het elektrisch opwarmen van water is enorm energieverslindend. Daarom zijn de wasmachine, vaatwasser, waterkoker en strijkijzer dan ook grootverbruikers van stroom. Daar is iets op bedacht; hot-fill! Hot-fill houdt in dat je water al verwarmd aanleverd aan deze apparaten zodat electrisch verwarmen niet meer nodig is. Dat kan ook al met een gewone CV ketel, maar met de zonneboiler beschik je altijd over "gratis" warm water en hoef je dus geen gas te stoken om het water op te warmen. Door de wasmachine aan te sluiten (via een hot-fill kastje zoals links op de foto) op het warme water van de zonneboiler kan dus een hoop stroom bespaard worden.

Zo'n kastje is niet strikt noodzakelijk; het zorgt er alleen voor dat de wasmachine ook koud water binnen krijgt wanneer het dat zou willen en dat de temperatuur van het aangeleverde water overeenkomt met die van het programma. Dit kastje kost wel 269 euro. Dus we gaan weer rekenen. Door de hot-fill vebruikt de wasmachine voor een 40-graden was 55% minder aan stroom (zo is uit eigen meting gebleken), ofwel 55% goedkoper. Een jaar lang wassen kost ons ongeveer 24 euro. We besparen dus 13,20 euro op jaarbasis. Dat betekent dat we dit kastje pas over 20 jaar terugverdiend hebben! Wellicht moeten we wat vaker gaan wassen...

Toch zijn er meer voordelen van hot-fill; een wasprogramma duurt korter (hoeveel korter moet ik nog meten), er wordt minder kalkaanslag gevormd in de wasmachine (hetgeen de levensduur weer ten goede komt) en er is minder wasmiddel nodig; 30-50% minder. Deze extra voordelen helpen de aanschaf van hot-fill te rechtvaardigen. Toch is het zeer afhankelijk van de wasmachine hoe groot het voordeel is; wij besparen 55% maar op internet kun je voorbeelden vinden van besparingen van 80%. De gespecialseerde site www.milieucentraal.nl houdt het op 10-35%. Jammer, dat geeft dus maar weer aan dat ook hun cijfers niet altijd kloppen. Er blijft maar 1 middel, en dat is zelf de energiemeter ter hand te nemen!